La belleza plástica de los bertsos de Matxain, la poesía en el lenguaje corriente

Emakume bat neri

Zeruko Argia. Urtea: 1971

-1-

Emakume bat neri

etorri zait atzo

itzegiñaz gozo,

moldatzeko, esanaz,

amartxo bat bertso.

Nunbait biurri gabiltz

gaur zenbait guraso,

an da emen egiñaz

milla estropozo,

famili batean au

tristea da oso.

-2-

Orain amar bat urte,

Lezoko Elizan,

ni ezkondu nintzan,

garbi esango det nik

gaur nola gabiltzan;

geroztik egun on bat

ez det iñoiz izan,

gau ta egun lanean

txingurrien gisan,

gizonak zurrutean

enpliatu ditzan.

-3-

Jaunak, entzun nituen

enbusteri pranko,

nik ezkontzerako,

gaur dexkuidatzen banaiz

bi matraillondoko;

etzuela gogorik

lagun arterako,

etzala etxetikan

iñoiz aterako…

entzun nizkion eta

neure kalterako.

-4-

Eten gabe lanean

nabil egun da gau,

astean bi barau,

luzaro bizitzeko

martxa txarra da au.

Len ogei nituena,

gelditzen zaizkit lau,

ta topatu ezkero

esku erantsi, rau!

gizon alproja onek

erotu bear nau.

-5-

Egunero moskortu,

ala ere lasa,

nork ez eman traza

zortzi egun auetan

etzaiola pasa?

Berak ba-du eizeko

txakurraren antza,

nola ez dakit baiña

aurkitu du poltsa,

laurekin zegoena

gelditu da utsa.

-6-

Gauzak orra esan nik

argi edo klaro

arriturik nago,

nola edan diteken

orrenbeste ardo;

Naiz-ta onek eduki

emezortzi grado

errez egiten ditu

berrogei bat trago,

lau oiñean ibiltzen

ikasia dago.

-7-

Moskor eta alperrak,

neronen ustean,

amar bat ustean,

egon bear luteke

danak giltzapean;

oiek libre badabiltz

guzion kaltean

ez dutelako uzten

bizitzen pakean,

bi griña oiek zerbait

auldu bitartean.

-8-

Orra esan bezela

nik jarri bertsoak,

olako kasoak,

jakitea ona da

probintzi osoak;

ardi-larrua jazten

ba-daki otsoak,

mendean erortzen dan

arkume gaixoak

igaro bear gero

egun penosoak.

-9-

Pena da esatea,

geronen lurrean

gaur, zoritxarrean,

jokoa ta zurruta

daude indarrean.

Asko ez ote gabiltz

bide okerrean?

liburuaz denbora

pasa bearrean,

bueltaka galtzen degu

Donosti zarrean.

-10-

Zentzua ezpazaigu

gaur zearo auldu,

egin gaiten kargu,

guk zerbait aldatzeko

ba-degula ordu;

tabernak bakanduta,

eskolak ugaldu,

jakintza liburuak

danean zabaldu,

daukagun izen pixka

ez dezagun galdu.

akatsak / iradokizunak inprimatu

Deja un comentario